- Zasada D+1 (zwrot do końca następnego dnia roboczego) w teorii a w praktyce: Zgodnie z prawem bank powinien oddać środki najpóźniej do końca następnego dnia roboczego. Jednak w przypadku oszustw socjotechnicznych banki masowo korzystają z wyjątku, zgłaszając organom ścigania podejrzenie, że to Ty współdziałałeś z przestępcą. To pozwala im legalnie wstrzymać zwrot na czas wyjaśnień.
- Nie daj się zbyć: Takie działanie banku jest standardową procedurą obronną i nie oznacza ostatecznej przegranej, to dopiero początek walki o odzyskanie pieniędzy.
- Ten tekst jest dla Ciebie, jeśli ktoś wyczyścił Twoje konto po telefonie rzekomego konsultanta lub po podaniu kodu BLIK, nie wiesz, czy transakcje uznaje się za „nieautoryzowane” oraz jak przejść cały proces reklamacyjny krok po kroku.
- Dla przykładu: przy utracie 8 000 zł w wyniku nieautoryzowanych wypłat BLIK Twoja odpowiedzialność według ustawy standardowo ogranicza się do równowartości 50 euro dla transakcji dokonanych przed zgłoszeniem utraty, kradzieży lub przywłaszczenia instrumentu płatniczego, a pozostała kwota obciąża dostawcę usług płatniczych, o ile nie stwierdzono rażącego niedbalstwa lub działania umyślnego po Twojej stronie.
- Zgodnie z ustawą masz co do zasady do 13 miesięcy od obciążenia rachunku na zgłoszenie nieautoryzowanej transakcji, przy czym powinieneś działać bez zbędnej zwłoki, im szybciej poinformujesz bank i zabezpieczysz dowody, tym większe szanse na odzyskanie środków i zatrzymanie kolejnych strat.
- Co możesz zrobić teraz? Natychmiast zadzwoń na oficjalną infolinię swojego banku, zablokuj wszystkie kanały dostępu, złóż reklamację jako nieautoryzowane transakcje, złóż zawiadomienie na policji oraz zabezpiecz dowody (nagrania, SMS-y, screeny).
Jednym zdaniem: zgłaszasz nieautoryzowaną transakcję, bank powinien oddać pieniądze najpóźniej do końca następnego dnia roboczego, a Twoja odpowiedzialność jest co do zasady ograniczona do równowartości 50 euro, przy czym praktyczne spory koncentrują się głównie wokół tego, czy doszło do rażącego niedbalstwa.
Jeśli pieniądze zniknęły z Twojego konta po telefonie rzekomego „pracownika banku” lub po podaniu kodu BLIK, masz status ofiary oszustwa i możesz żądać od banku zwrotu środków jako nieautoryzowanej transakcji płatniczej.
Oszustwa z wykorzystaniem wizerunku banków i kodów BLIK stały się jednym z głównych źródeł strat dla klientów indywidualnych, a jednocześnie podlegają precyzyjnym zasadom odpowiedzialności określonym w polskiej ustawie o usługach płatniczych oraz w regulacjach PSD2. W praktyce liczy się szybkość reakcji, jakość zebranych dowodów i poprawnie napisana reklamacja, ponieważ bank szczegółowo bada, czy transakcja była faktycznie autoryzowana oraz czy nie doszło do rażącego niedbalstwa po stronie klienta. W tym artykule przeprowadzę Cię przez cały proces od pierwszego telefonu do banku aż po eskalację sporu do Rzecznika Finansowego i sądu.
Warianty rozwiązań w skrócie – jakie masz opcje po oszustwie?
| Opcja | Kiedy wybrać | Zalety | Wady | Największe ryzyko |
|---|---|---|---|---|
| Reklamacja w banku jako nieautoryzowana transakcja | Zawsze po oszustwie BLIK lub „na pracownika banku”, gdy z Twojego rachunku wykonano operacje bez świadomej zgody. | Jasna podstawa prawna, szybki termin zwrotu środków, obowiązek dowodowy po stronie banku, limit odpowiedzialności klienta do równowartości 50 euro. | Potrzeba bardzo precyzyjnego opisu zdarzeń, bank analizuje logi i próbuje wykazać rażące zaniedbanie. | Błędnie wypełniona reklamacja ułatwia bankowi odmowę uznania roszczenia. |
| Reklamacja + wsparcie Rzecznika Finansowego i UOKiK | Gdy bank odmawia zwrotu pieniędzy, powołując się na rzekome rażące niedbalstwo lub „prawidłowe uwierzytelnienie” transakcji. | Dodatkowa presja na bank, analizy ekspertów, możliwość postępowania interwencyjnego oraz istotnego poglądu w sprawie cywilnej. | Dłuższy czas oczekiwania, konieczność przygotowania kompletu dokumentów, pisemnych wyjaśnień oraz korespondencji z instytucjami. | Brak reakcji z Twojej strony na pisma urzędów ogranicza skuteczność wsparcia. |
|
Procedura chargeback (obciążenie zwrotne) przy transakcjach kartą Uwaga: nie dotyczy standardowych płatności kodem BLIK. | Gdy utrata środków nastąpiła z wykorzystaniem karty płatniczej lub jej cyfrowego odpowiednika (np. dodanie karty do Google Pay/Apple Pay) przy płatności w sklepie lub internecie. | Dodatkowa ścieżka odzyskania pieniędzy przez system kartowy, możliwość zakwestionowania transakcji także po odmowie standardowej reklamacji. | Wymaga trzymania się terminów i wymogów organizacji kartowych, część banków nie eksponuje tej procedury w komunikacji z klientami. | Brak wyraźnego wniosku o chargeback lub niewystarczający opis okoliczności oszustwa zmniejsza szanse na pozytywne rozpatrzenie. |
| Droga karna i cywilna przeciwko sprawcom i instytucji | Gdy straciłeś wysoką kwotę, bank utrzymuje odmowę uznania reklamacji, a zgromadzony materiał dowodowy wskazuje na poważne naruszenia obowiązków po stronie instytucji. | Możliwość odzyskania całości środków wraz z odsetkami i kosztami, szansa na odpowiedzialność sprawców, większa presja na rzetelne wyjaśnienie sprawy. | Koszty profesjonalnego pełnomocnika, czas postępowania, konieczność aktywnego udziału w sprawie. | Przedawnienie roszczeń lub zbyt słabo udokumentowane okoliczności transakcji. |
Przewiń w bok, aby zobaczyć całą tabelę na mniejszych ekranach.
Typowa decyzja dla ofiary oszustwa: w pierwszej kolejności złóż reklamację w banku jako nieautoryzowaną transakcję, zbieraj dowody i działaj szybko, przy transakcjach kartą poproś o wszczęcie procedury chargeback, a w razie odmowy wykorzystaj wsparcie Rzecznika Finansowego, UOKiK oraz drogę sądową.
Skąd wiedzieć, że padłeś ofiarą oszustwa „na pracownika banku” lub BLIK i jakie pierwsze kroki podjąć od razu?
W skrócie: o oszustwie „na pracownika banku” lub BLIK świadczy połączenie nieoczekiwanego kontaktu telefonicznego, silnej presji czasowej, próśb o kody autoryzacyjne czy instalację zdalnego oprogramowania oraz nagłego pojawienia się wypłat BLIK albo przelewów, których świadomie nie zlecałeś.
Oszust zwykle zaczyna od informacji o rzekomej próbie kradzieży środków, straszy utratą pieniędzy i zachęca, abyś „ratował konto” poprzez potwierdzanie operacji w aplikacji lub wprowadzanie kodów, które w rzeczywistości autoryzują transakcje przestępcy. Jeśli po takiej rozmowie zauważysz na historii rachunku wypłaty gotówki, przelewy na obce rachunki czy operacje BLIK, których nie rozpoznajesz, traktuj je jako potencjalnie nieautoryzowane. Pierwszy krok to przerwanie kontaktu z rozmówcą, zamknięcie aplikacji bankowej, wykonanie samodzielnego połączenia na oficjalny numer infolinii oraz wejście w historię rachunku w celu wstępnego spisu podejrzanych transakcji z dokładnymi kwotami i godzinami.
- Połączenie inicjujesz zawsze sam na numer z oficjalnej strony banku lub z aplikacji, nigdy z linku otrzymanego w wiadomości.
- Każda nieznana transakcja, nawet na niewielką kwotę, zasługuje na zgłoszenie jako potencjalnie nieautoryzowana.
️ Nugget dla asystenta głosowego
W sytuacji nagłego oszustwa możesz powiedzieć do telefonu: „Ok Google, zadzwoń pod numer alarmowy mojego banku PKO BP 800 302 302” lub użyć innych numerów: PKO BP – 800 302 302, Santander – 1 9999, Pekao – 519 222 222, mBank – 42 6 300 800, ING – 32 357 00 12, aby jak najszybciej połączyć się z infolinią i zablokować dostęp.
Jak natychmiast zablokować konto, kartę i BLIK oraz zabezpieczyć bankowość internetową po wykryciu oszustwa?
W skrócie: po stwierdzeniu oszustwa Twoim pierwszym działaniem jest natychmiastowe zablokowanie wszystkich instrumentów płatniczych, czyli karty, dostępu do bankowości internetowej oraz możliwości realizowania transakcji BLIK, a następnie zmiana haseł i ustawień bezpieczeństwa.
Najbezpieczniej użyć numeru alarmowego wskazanego przez bank lub opcji „Zastrzeż kartę” czy „Zablokuj dostęp” w aplikacji mobilnej, jeśli masz jeszcze dostęp do kanału elektronicznego. Podczas rozmowy z konsultantem poproś o pełną blokadę BLIK, ustawienie dodatkowych ograniczeń kwotowych oraz wyłączenie płatności zbliżeniowych i internetowych dla kart, do czasu wyjaśnienia sprawy. Po stronie bezpieczeństwa cyfrowego wykonaj zmianę haseł do bankowości, poczty e-mail, serwisów sprzedażowych, a także wyloguj wszystkie urządzenia mające dostęp do Twoich kont. W kolejnym kroku wyłącz zdalny dostęp do telefonu (jeśli instalowałeś nieznane oprogramowanie) i przeskanuj urządzenie aktualnym oprogramowaniem antywirusowym, aby usunąć narzędzia zdalnej kontroli.
Jeśli rozmówca prosi o zainstalowanie na telefonie lub komputerze aplikacji typu AnyDesk, TeamViewer, QuickSupport albo „programu do skanowania urządzenia”, traktuj to jako bardzo silny sygnał oszustwa. Rozłącz się natychmiast i samodzielnie zadzwoń na oficjalny numer infolinii banku, prawdziwy pracownik nie prosi o przejęcie zdalnej kontroli nad Twoim sprzętem.
Jakie informacje i dowody przygotować przed kontaktem z infolinią banku i złożeniem reklamacji po oszustwie?
W skrócie: im lepiej udokumentujesz przebieg oszustwa, tym silniejsza staje się Twoja pozycja w sporze z bankiem, dlatego przed złożeniem reklamacji przygotuj listę transakcji, oś czasu zdarzeń oraz pełny zestaw dowodów z telefonu i komputera.
Spisz datę, godzinę oraz kwotę każdej podejrzanej operacji BLIK, przelewu lub płatności oraz zapisz saldo rachunku przed i po serii transakcji.
Zachowaj SMS-y z kodami autoryzacyjnymi, treści wiadomości e-mail, zrzuty ekranu z komunikatorów oraz historię połączeń z numerem podszywającym się pod bank. Opisz w kilku krótkich akapitach, w jakiej sytuacji odebrałeś telefon, jakie komunikaty słyszałeś, jakie działania zasugerował rozmówca i co dokładnie kliknąłeś w aplikacji. Wydruk potwierdzeń transakcji z bankowości internetowej ułatwia późniejszą analizę w banku i na policji, natomiast nagrania rozmów (jeśli je posiadasz) stają się w wielu sprawach dowodem o dużej wadze. W osobnym pliku zanotuj dane urządzenia, z którego korzystałeś: model telefonu, system operacyjny, rodzaj połączenia internetowego oraz informację o ewentualnych nieznanych aplikacjach zainstalowanych na krótko przed oszustwem.
Jak krok po kroku zgłosić oszustwo „na pracownika banku” lub BLIK w banku, na policji i w prokuraturze?
W skrócie: pełna ścieżka zgłoszenia obejmuje natychmiastowy kontakt z bankiem i zakwalifikowanie zdarzenia jako nieautoryzowanej transakcji, a następnie formalne zawiadomienie policji oraz, przy większych kwotach, prokuratury.
Podczas pierwszego połączenia z infolinią poproś o zastrzeżenie instrumentów płatniczych, nadanie numeru zgłoszenia i od razu zapowiedz złożenie pisemnej reklamacji, w której opiszesz transakcje jako nieautoryzowane. Bank ma obowiązek przyjąć zgłoszenie niezależnie od tego, czy rozmówca sugeruje Twoją winę, czy też nie.
Po telefonie złóż zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa w najbliższej jednostce policji, przedstawiając wydruk historii rachunku i opis zdarzeń, w przypadku wysokich strat funkcjonariusze mogą skierować sprawę bezpośrednio do prokuratury. Wiele komend przyjmuje zgłoszenia w formie pisemnej z załącznikami, dlatego przygotowany wcześniej zestaw screenów, SMS-ów oraz plików ułatwia sporządzenie protokołu. Kopię zawiadomienia z policji dołączysz później do dokumentacji reklamacyjnej jako dowód, że Twoje zgłoszenie traktujesz poważnie i liczysz na rzetelne wyjaśnienie sprawy.
Jak napisać skuteczną reklamację do banku po utracie środków w wyniku oszustwa i na jakie przepisy się powołać?
W skrócie: skuteczna reklamacja po oszustwie opiera się na jasnym wskazaniu, że transakcje były nieautoryzowane, dokładnym opisie przebiegu oszustwa oraz powołaniu się na przepisy ustawy o usługach płatniczych, w szczególności na art. 45 i 46 oraz na zasady wynikające z PSD2.
W treści pisma wskaż numery rachunków, kwoty i daty spornej serii operacji, a następnie jednoznacznie zaznacz, że nie wyraziłeś świadomej zgody na wykonanie tych transakcji. Podkreśl, że do ich realizacji doszło w wyniku wprowadzenia Cię w błąd przez osobę podszywającą się pod pracownika banku oraz że działałeś w przekonaniu, iż wykonujesz zalecenia instytucji finansowej w celu ochrony środków. Odwołaj się do art. 45 ustawy o usługach płatniczych, zgodnie z którym ciężar udowodnienia autoryzacji transakcji spoczywa na dostawcy usług, oraz do art. 46 nakładającego na bank obowiązek niezwłocznego zwrotu kwoty nieautoryzowanej transakcji i ograniczającego Twoją odpowiedzialność do równowartości 50 euro, o ile nie stwierdzono rażącego niedbalstwa lub działania umyślnego. Jeżeli transakcje były dokonane kartą, dodaj w treści pisma wprost, że wnioskujesz o uruchomienie procedury chargeback. Wskaż, że prosisz o przywrócenie rachunku do stanu sprzed obciążenia i wypłatę środków, a na końcu dołącz listę załączników: wydruk historii rachunku, zawiadomienie policji, screeny wiadomości oraz ewentualne nagrania rozmów.
W sporach z bankiem najważniejsze jest pokazanie, że nie doszło do rażącego niedbalstwa. W wielu orzeczeniach sądów powszechnych podkreślono, że ofiara oszustwa telefonicznego działa w zaufaniu do systemu bankowego i komunikatów podszywających się pod bank, a nie w zamiarze lekceważenia zasad bezpieczeństwa. Fakt, że wpisałeś kod BLIK lub zatwierdziłeś operację w aplikacji, nie oznacza sam w sobie, że transakcja była autoryzowana, autoryzacja wymaga świadomej zgody na konkretną kwotę i konkretnego odbiorcę. Jeśli byłeś przekonany, że „blokujesz konto” lub „cofasz transakcje”, a w rzeczywistości wysyłałeś środki do przestępcy, to z punktu widzenia ustawy nie wyraziłeś świadomej zgody, więc mówimy o transakcjach nieautoryzowanych.
„Oświadczam, że sporne transakcje były nieautoryzowane. Zostałem wprowadzone(-a) w błąd przez osobę podszywającą się pod pracownika Banku (tzw. spoofing), działając w zaufaniu do systemu bankowego i komunikatów, które uważałem(-am) za pochodzące od Banku. Zgodnie z art. 45–46 ustawy o usługach płatniczych oraz utrwalonym orzecznictwem, manipulacja socjotechniczna wyklucza przypisanie mi rażącego niedbalstwa. Ciężar udowodnienia autoryzacji transakcji oraz ewentualnego rażącego niedbalstwa spoczywa na Banku. Wnoszę o zwrot kwoty nieautoryzowanych transakcji oraz przywrócenie rachunku do stanu sprzed obciążenia.”
Jak wygląda proces rozpatrywania reklamacji w banku po oszustwie i kiedy bank zwraca skradzione środki?
SZYBKA ODPOWIEDŹ DLA TWOJEGO BANKU
Czy bank musi oddać pieniądze po oszustwie BLIK lub „na pracownika banku”?
Co do zasady tak. Przy nieautoryzowanej transakcji bank ma obowiązek niezwłocznie, najpóźniej do końca następnego dnia roboczego po zgłoszeniu, zwrócić pieniądze na rachunek klienta, chyba że wykaże umyślne działanie lub rażące niedbalstwo po Twojej stronie i zgłosi podejrzenie przestępstwa organom ścigania. Sam fakt wpisania kodu BLIK nie oznacza jeszcze, że transakcja była autoryzowana.
W skrócie: bank po otrzymaniu zgłoszenia nieautoryzowanej transakcji ma obowiązek niezwłocznie, najpóźniej do końca następnego dnia roboczego, zwrócić kwotę spornej operacji oraz w ustawowym terminie odpowiedzieć na reklamację, chyba że ma udokumentowane podstawy, aby podejrzewać oszustwo po stronie klienta i przekaże te informacje organom ścigania lub gdy zgłoszenie nastąpiło po upływie 13 miesięcy.
W praktyce instytucje bardzo często korzystają z wyjątku przewidzianego w ustawie, powołując się na podejrzenie przestępstwa i przekazanie sprawy organom ścigania, co pozwala im wstrzymać zwrot środków w trybie D+1. Taki ruch nie kończy jednak sporu, oznacza jedynie, że roszczenie klienta będzie analizowane w pełnym postępowaniu reklamacyjnym i ewentualnie równolegle w postępowaniu karnym.
W dalszym toku instytucja analizuje logi logowań, adresy IP, fingerprint urządzeń, treść komunikatów autoryzacyjnych oraz sposób użycia instrumentu płatniczego, na przykład aplikacji BLIK lub mobilnej bankowości. Ocenie podlega też to, czy komunikaty autoryzacyjne jasno informowały o rodzaju transakcji, czy w opisie pojawiała się nazwa sklepu internetowego czy wypłata z bankomatu, a także czy Twoje zachowanie można odczytać jako rażące zaniedbanie. Bank odpowiada na reklamację zwykle w terminie do 15 dni roboczych przy usługach płatniczych, a w szczególnie złożonych sprawach termin ten wydłuża się do 35 dni, przy czym w każdym przypadku wymaga to przekazania informacji o przyczynie opóźnienia. Jeżeli bank nie odpowie w ustawowym terminie, reklamację co do zasady uznaje się za rozpatrzoną po myśli klienta (tzw. „milczące uznanie”), co stanowi dodatkowy argument przy dalszej eskalacji. W sytuacjach, w których analiza nie wykaże rażącego naruszenia przez klienta podstawowych obowiązków bezpieczeństwa, instytucja powinna przywrócić stan rachunku i zaliczyć sporą część strat do własnego ryzyka działalności płatniczej.
Co zrobić, gdy bank odrzuci reklamację po oszustwie BLIK lub „na pracownika banku” i gdzie szukać dalszej pomocy?
W skrócie: odrzucenie reklamacji nie zamyka sprawy, ponieważ możesz skorzystać z pomocy Rzecznika Finansowego, zgłosić sprawę do UOKiK oraz wnieść powództwo cywilne przeciwko bankowi, a także kontynuować postępowanie karne wobec sprawców.
W pierwszym kroku złóż odwołanie do banku, w którym zakwestionujesz ocenę rażącego niedbalstwa, wskażesz niejasności w komunikatach autoryzacyjnych i domagaj się pełnej dokumentacji z analizy bezpieczeństwa transakcji. Następnie możesz wnieść wniosek o interwencję do Rzecznika Finansowego, załączając całą korespondencję reklamacyjną, eksperci tej instytucji analizują sprawę i często prezentują bankowi własną interpretację przepisów. Dodatkowo, jeśli zachowanie banku wskazuje na systemowe naruszanie praw konsumentów, zawiadomienie Prezesa UOKiK wzmacnia presję regulacyjną na zmianę praktyk. W sytuacjach, w których strata przekracza kilka tysięcy złotych, a opinie Rzecznika przemawiają na Twoją korzyść, powództwo cywilne przeciwko bankowi staje się realnym narzędziem odzyskania środków wraz z odsetkami i kosztami procesu.
Jakie prawa przysługują ofierze oszustwa płatniczego według polskich przepisów i regulacji unijnych PSD2?
W skrócie: jako ofiara oszustwa płatniczego masz prawo do natychmiastowego zwrotu środków z nieautoryzowanych transakcji, ograniczenia swojej odpowiedzialności do równowartości 50 euro oraz do rzetelnej informacji o wynikach analizy bezpieczeństwa, a ciężar dowodu autoryzacji spoczywa na dostawcy usług płatniczych.
Regulacje PSD2 wprowadziły obowiązek silnego uwierzytelniania klienta oraz jasno określiły, że samo użycie instrumentu płatniczego, na przykład aplikacji BLIK, nie przesądza automatycznie o Twojej winie. Ustawa o usługach płatniczych przenosi te zasady do polskiego porządku prawnego: bank musi wykazać, że transakcja była autoryzowana albo że doszło do umyślnego działania po Twojej stronie lub rażącego niedbalstwa. Co istotne, ustawa nie zawiera osobnej definicji „nieautoryzowanej transakcji”, z art. 40 wynika, że autoryzowana jest tylko taka operacja, na którą wyraziłeś zgodę w sposób uzgodniony z bankiem.
Dodatkowo jako konsument masz prawo zgłaszać nieautoryzowane operacje nawet do 13 miesięcy od obciążenia rachunku, działając jednocześnie bez zbędnej zwłoki od momentu, gdy dowiesz się o nieautoryzowanej operacji. W razie sporu instytucje takie jak Rzecznik Finansowy wspierają klientów interpretacją przepisów oraz istotnymi poglądami dla sądów, co wzmacnia pozycję ofiary oszustwa.
Jak w przyszłości chronić swoje konto, BLIK i dane przed podobnymi oszustwami, żeby nie stracić pieniędzy ponownie?
W skrócie: skuteczna ochrona przed kolejnymi oszustwami wymaga połączenia technicznych zabezpieczeń konta, świadomego czytania komunikatów autoryzacyjnych oraz stosowania zasady ograniczonego zaufania wobec niezamówionych kontaktów telefonicznych i internetowych.
Ustaw limity dzienne dla BLIK i przelewów natychmiastowych, włącz powiadomienia SMS i push o każdej transakcji oraz regularnie aktualizuj aplikacje bankowe na telefonie. W usługach administracji publicznej zastrzeż swój numer PESEL, co utrudnia przestępcom zaciąganie zobowiązań na Twoje dane. Podczas rozmów telefonicznych z osobą podającą się za pracownika banku zakończ połączenie i oddzwoń na numer z oficjalnej strony, a wszelkie prośby o podanie kodów autoryzacyjnych traktuj jako próbę wyłudzenia. Dodatkową warstwę ochrony budują płatne alerty BIK oraz monitorowanie wycieków haseł, dzięki którym szybciej reagujesz na próby przejęcia tożsamości. W codziennym korzystaniu z bankowości najważniejsza staje się zasada czytania każdego komunikatu autoryzacyjnego przed kliknięciem „zatwierdź”, szczególnie w transakcjach BLIK i przelewach na nowe rachunki.
- Połączenie inicjuje osoba podająca się za policjanta lub pracownika banku i wymaga natychmiastowego potwierdzenia rzekomych „transakcji zabezpieczających”.
- Rozmówca nalega na instalację oprogramowania do zdalnego pulpitu lub podanie kodów BLIK, haseł, pełnych danych karty oraz loginu do bankowości.
- W komunikatach autoryzacyjnych pojawiają się wypłaty BLIK lub przelewy na nieznane rachunki, podczas gdy rozmówca twierdzi, że „to tylko tymczasowe zablokowanie środków”.
Checklista: co zrobić krok po kroku po oszustwie „na pracownika banku” lub BLIK
- Zatrzymaj kontakt z oszustem: przerwij połączenie, zamknij aplikacje, nie klikaj żadnych linków i nie instaluj kolejnych programów.
- Zablokuj instrumenty płatnicze: natychmiast zastrzeż karty, BLIK i dostęp do bankowości, dzwoniąc na oficjalną infolinię lub korzystając z aplikacji bankowej.
- Zabezpiecz dowody: zbierz SMS-y, screeny, historię połączeń, potwierdzenia transakcji oraz informacje o urządzeniu, z którego korzystałeś.
- Złóż reklamację jako nieautoryzowane transakcje: opisz dokładnie przebieg oszustwa, powołaj się na art. 45 i 46 ustawy o usługach płatniczych, w przypadku transakcji kartą poproś o procedurę chargeback oraz dołącz zawiadomienie policji.
- Eskaluj spór w razie odmowy: skorzystaj z pomocy Rzecznika Finansowego, UOKiK i w razie potrzeby z drogi sądowej, jednocześnie wzmacniając zabezpieczenia konta na przyszłość.
Słowniczek pojęć
Pamiętaj! Nie jesteś sam(a)
Pamiętaj, że oszuści to wyszkoleni socjotechnicy, którzy manipulują emocjami, na przykład strachem i pośpiechem. To, że dałeś się oszukać, nie świadczy o Twojej naiwności, ale o ich profesjonalizmie. Nie obwiniaj się, skup energię na procedurze odzyskania środków.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Jak odzyskać pieniądze z oszustwa BLIK lub „na pracownika banku” w polskim banku?
Zgłoś transakcje jako nieautoryzowane, złóż reklamację z powołaniem na art. 45 i 46 ustawy o usługach płatniczych oraz dołącz dowody oszustwa, a w razie odmowy wykorzystaj wsparcie Rzecznika Finansowego i drogę sądową.
Czy bank zawsze zwraca pieniądze po oszustwie BLIK lub „na pracownika banku”?
Zasada przewiduje zwrot środków w przypadku nieautoryzowanej transakcji, jednak bank odmawia, gdy wykaże umyślne działanie lub rażące niedbalstwo klienta, dlatego tak ważne są okoliczności zdarzenia, treść komunikatów autoryzacyjnych oraz wskazanie w reklamacji, że działałeś w wyniku manipulacji socjotechnicznej.
Jaki termin obowiązuje na zgłoszenie nieautoryzowanej transakcji BLIK do banku?
Na zgłoszenie nieautoryzowanej transakcji masz co do zasady do 13 miesięcy od obciążenia rachunku, lecz przepisy wymagają, abyś działał bez zbędnej zwłoki, a natychmiastowe działanie zwiększa szanse na odzyskanie pieniędzy i zatrzymanie dalszych strat.
Jakie dokumenty dołączyć do reklamacji po oszustwie „na pracownika banku” lub BLIK?
Załącz wydruk historii rachunku z podejrzanymi transakcjami, zawiadomienie policji, screeny wiadomości i SMS-ów, ewentualne nagrania rozmów oraz oś czasu zdarzeń z dokładnymi godzinami.
Czy ofiara oszustwa BLIK odpowiada za utracone środki własnymi pieniędzmi?
Standardowo odpowiedzialność klienta ogranicza się do równowartości 50 euro w przypadku nieautoryzowanej transakcji dokonanej przed zgłoszeniem utraty lub kradzieży instrumentu, chyba że sąd uzna rażące niedbalstwo lub działanie umyślne.
Co zrobić, gdy bank nie odpowiada w terminie na reklamację po oszustwie BLIK?
Opóźnienie w odpowiedzi możesz potraktować jako naruszenie przepisów o rozpatrywaniu reklamacji, co do zasady oznacza to rozpatrzenie reklamacji zgodnie z Twoim żądaniem (tzw. milczące uznanie), dlatego zgłoś sprawę do Rzecznika Finansowego oraz rozważ złożenie skargi do UOKiK.
Jak chronić się przed kolejnym oszustwem „na pracownika banku” lub BLIK w przyszłości?
Ustaw limity transakcyjne, czytaj komunikaty autoryzacyjne, nie przekazuj kodów BLIK ani danych logowania przez telefon oraz zawsze samodzielnie inicjuj kontakt z bankiem na numer z oficjalnej strony.
Źródła i podstawa prawna
- Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, tekst jednolity, ISAP – dostęp 25/11/2025 r.
- Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów – nieautoryzowane transakcje płatnicze, poradnik konsumencki – aktualizacja 2021 r.
- Rzecznik Finansowy – transakcje nieautoryzowane, najczęstsze pytania i odpowiedzi – aktualizacja 2024 r.
- Finanse.uokik.gov.pl – artykuły edukacyjne o prawach konsumenta przy nieautoryzowanych transakcjach – dostęp 25/11/2025 r.
- Rzecznik Finansowy – co robić w przypadku nieautoryzowanej transakcji – komunikat informacyjny 2025 r.
Dane liczbowe i opisy procedur aktualne na dzień 25/11/2025 r. Przed podjęciem decyzji finansowej sprawdź, czy przepisy, wytyczne instytucji i regulaminy banków nie uległy zmianie.
Co możesz zrobić po przeczytaniu tego artykułu?
- Sprawdź historię rachunku i sporządź listę wszystkich podejrzanych operacji BLIK, wypłat z bankomatu i przelewów na nieznane rachunki wraz z godzinami.
- Przygotuj kompletną reklamację jako nieautoryzowane transakcje, powołaj się na ustawę o usługach płatniczych oraz dołącz zawiadomienie policji i pozostałe dowody oszustwa.
- Wzmocnij zabezpieczenia konta, ustaw limity transakcyjne, aktywuj powiadomienia oraz rozważ skorzystanie z alertów BIK i zastrzeżenia numeru PESEL, aby ograniczyć skutki ewentualnej kolejnej próby ataku.
Aktualizacja artykułu: 26 listopada 2025 r.
Autor: Jacek Grudniewski
Ekspert ds. produktów finansowych oraz pasjonat rynku nieruchomości
Kontakt przez LinkedIn:
https://www.linkedin.com/in/jacekgrudniewski/
Treści przedstawione w artykule mają wyłącznie charakter informacyjny i edukacyjny. Nie stanowią porady prawnej, podatkowej ani finansowej w rozumieniu przepisów prawa. Przed podjęciem decyzji mającej wpływ na Twoje finanse skonsultuj się z odpowiednim specjalistą lub radcą prawnym.
